मराठवाड्याच्या कायापालटाचा संकल्प
छत्रपती संभाजीनगरातील राज्य मंत्रिमंडळ बैठकीत अनेक लोकाभिमुख निर्णय
Twitter : @therajkaran
छत्रपती संभाजीनगर
मराठवाड्याचा कायापालट घडविणारा तब्बल 46 हजार 579 कोटी 34 लाख रुपयांचा संकल्प आज मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी जाहीर केला. छत्रपती संभाजीनगर येथील राज्य मंत्रिमंडळाच्या बैठकीनंतर पत्रकार परिषदेत ते बोलत होते. यामध्ये नदीजोड प्रकल्पाच्या सुधारित रक्कमेचा समावेश नाही. या पत्रकार परिषदेस उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि उपमुख्यमंत्री अजित पवार देखील उपस्थित होते.
प्रारंभी मुख्यमंत्र्यांनी औरंगाबाद महसूल विभागाचे नामकरण छत्रपती संभाजीनगर आणि उस्मानाबादचे नामकरण धाराशिव केल्याचे जाहीर केले. या नामकरणाबाबतची अधिसूचना जाहीर झाल्याने, या दोन्ही नामकरणांवर शिक्कामोर्तबचे झाल्याचेही त्यांनी सांगितले. मराठवाडा मुक्ती संग्रामाचे नेतृत्व करणारे स्वामी रामानंद तीर्थ यांचा पुतळा नवी दिल्ली येथे उभारण्यात येईल. तसेच छत्रपती संभाजीनगर मधील 300 वर्षे जून्या तीन पुलांचे नुतनीकरण करण्याचा निर्णयही मुख्यमंत्र्यांनी जाहीर केला. मराठवाडा मुक्ती संग्रामाच्या अमृत महोत्सवी वर्षा निमित्त 2016 नंतर आज राज्य मंत्रिमंडळाची बैठक छत्रपती संभाजीनगर येथे झाली. 2016 मध्ये आपण मुख्यमंत्री असताना घेतलेल्या निर्णयांची अंमलबजावणी झाल्याबद्दलची माहिती उपमुख्यमंत्री फडणवीस यांनी दिली.
मंत्रिमंडळ बैठकीत जलसंपदा, सार्वजनिक बांधकाम, नियोजन, ग्रामविकास, कृषी तसेच पशूसंर्वधन आदी विभागांशी निगड़ीत विविध निर्णय घेण्यात आले. पत्रकार परिषदेत मुख्यमंत्र्यांनी मराठवाडा विभागात सुरु असलेल्या विकास कामांची माहिती दिली.
मराठवाड्यात सुरू असलेल्या कामांची विभागनिहाय माहिती पुढीलप्रमाणे
जलसंपदा – २१ हजार ५८० कोटी २४ लाख रुपये, सार्वजनिक बांधकाम- १२ हजार ९३८ कोटी ८५ लाख, पशुसंवर्धन, दुग्धविकास, मस्त्यव्यवसाय- ३ हजार ३१८ कोटी ५४ लाख, नियोजन – १ हजार ६०८ कोटी २८ लाख, परिवहन – १ हजार १२८ कोटी ६९ लाख, ग्रामविकास – १ हजार २९१ कोटी ४४ लाख, कृषी विभाग – ७०९ कोटी ४९ लाख, क्रीडा विभाग – ६९६ कोटी ३८ लाख, गृह – ६८४ कोटी ४५ लाख, वैद्यकीय शिक्षण – ४९८ कोटी ६ लाख, महिला व बाल विकास – ३८६ कोटी ८८ लाख, शालेय शिक्षण – 490 कोटी ७८ लाख रुपये.
सार्वजनिक आरोग्य – 35.37 कोटी, सामान्य प्रशासन- 287 कोटी, नगरविकास – २८१ कोटी ७१ लाख, सांस्कृतिक कार्य- २५३ कोटी ७० लाख, पर्यटन – ९५ कोटी २५ लाख, मदत पुनर्वसन – ८८ कोटी ७२ लाख, वन विभाग – ६५ कोटी ४२ लाख, महसूल विभाग- ६३ कोटी ६८ लाख, उद्योग विभाग- ३८ कोटी, वस्त्रोद्योग -२५ कोटी, कौशल्य विकास- १० कोटी, विधी व न्याय- ३ कोटी ८५ लाख रुपये.
जलसंपदा विभाग –
मराठवाड्यातला दुष्काळ हटविणार. पश्चिम वाहिनी नद्यांचे समुद्रात वाहुन जाणारे पाणी गोदावरी खोऱ्यात वळविणार. २२.९ अ.घ.फुट पाणी वळविण्याची १४ हजार ४० कोटींची योजना राबविणार.
पैठण येथील संत ज्ञानेश्वर उद्यानाचे रूप पालटवणार – १५०कोटी रुपये
वैजापूर तालुक्यातील शनिदेवगावला उच्चपातळीचा बंधारा. १७९३हे क्षेत्र सिंचित होणार – २८५ कोटी ६४ लाख रुपये
नियोजन विभाग – मराठवाड्यातील विविध तीर्थक्षेत्रांचा विकास करणार
वेरूळ येथील श्री क्षेत्र घृष्णेश्वर मंदिराचा सुधारित विकास आराखडा – १५६.६३ कोटी रुपये
श्री तुळजा भवानी मंदिराचा १३२८ कोटी रुपयांचा विकास आराखडा
श्री क्षेत्र औंढा नागनाथ तीर्थक्षेत्र विकास – ६०.३५ कोटी रुपये
उदगीर येथे बाबांच्या समाधी स्थळ विकास आराखड्यासाठी १ कोटी रुपये
सिल्लोड तालुक्यातील मोजे केळगावचे श्री. मुर्डेश्वर महादेव मंदिर देवस्थानाच्या ४५ कोटींच्या विकास आराखड्यास मान्यता
पाथरी येथे साईबाबा तीर्थक्षेत्र विकास आराखडा ९१.८० कोटी रुपये
मानव विकास कार्यक्रमात 100 बसेस पुरविणे 38 कोटी रुपये
महिला व बालविकास विभाग –
मराठवाड्यातील ३४३९ अंगणवाड्यांच्या बांधकामांचा तीन वर्षांचा कालबद्ध कार्यक्रम ३८६.८८ कोटी रुपये
शालेय शिक्षण –
मराठवाड्याची राणी लक्ष्मीबाई स्व. दगडाबाई शेळके यांचे धोपटेश्वर येथे यथोचित स्मारक उभारणार – ५ कोटी रुपये
मराठवाड्यातील स्वातंत्रसेनानीच्या गावातील शाळा भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर आदर्श शाळा योजनेतून विकसित करणार, ७६ तालुक्यांतून शाळा निवडणार. विविध सुविधांसाठी ९५ कोटी रुपये
बीड जिल्ह्यांतील उस तोड कामगारांच्या मुलींसाठी कस्तुरबा गांधी बालिका विद्यालय योजना, १६०० मुलीना लाभ – ८०.०५ कोटी रुपये
मराठवाड्यातील निजामकालीन शाळांची दुरुस्ती व पुनर्बांधणी करणार. २० टक्के लोकसहभागाची अट शिथिल – २०० कोटी रुपये खर्च
परभणी जिल्ह्यातील सोनपेठ आणि पालम तालुक्यांमध्ये कस्तुरबा गांधी बालिका विद्यालय सुरु करणार. ४०० मुलींना शिक्षण घेणे शक्य – २०.७३ कोटी रुपये खर्च
क्रीडा विभाग
परभणी जिल्हा क्रीडा संकुलासाठी कृषी विभागाची जागा मंजूर – १५ कोटी रुपये
छत्रपती संभाजीनगर येथे क्रीडा विद्यापीठ स्थापण्यासाठी समिती गठीत. ६५६.३८ कोटी रुपये खर्चून अद्ययावत क्रीडा विद्यापीठ उभारणार
कलाग्रामच्या जागेवर एमआयडीसी आणि मनपा यांच्या संयुक्त विद्यमाने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट स्टेडियम उभारणार.
परळीत ५ कोटींचे तालुका क्रीडा संकुल उभारणार
उदगीर तालुक्यात जळकोट येथे ५ कोटी रुपये खर्चून क्रीडा संकुल उभारणार
परभणी जिल्हा क्रीडा संकुलाचे अद्ययावतीकरण करण्यासाठी १५ कोटी रुपये खर्चास मंजुरी
पशुसंवर्धन विभाग
मराठवाड्यात दुधाची क्रांती येणार. सर्व जिल्ह्यातील ८६०० गावांत दुधाळ जनावरांचे वाटप – ३२२५ कोटी रुपये
तुळजापूर तालुक्यात शेळी समुह योजना राबविण्यासाठी १० कोटी रुपये
देवणी या गोवंशीय प्रजातीच्या उच्च दर्जाची वंशावळ निवड – ४ कोटी रुपये
पर्यटन विभाग–
फर्दापूर, छत्रपती संभाजीनगर येथे छत्रपती शिवाजी महाराज संकल्पना उद्यान उभारणार. प्रत्येकी ५० कोटी रुपये
उदगीर तालुक्यातील हत्तीबेट येथे पर्यटनस्थळ – ५ कोटी रुपये
अंबड येथील मत्स्योदरीदेवी संस्थानाचा विकास – 40 कोटी रुपये
सांस्कृतिक कार्य विभाग–
मराठवाड्यातील विविध स्मारके, प्रसिद्ध मंदिरांचा विकास. अंबेजोगाई, संगमेश्वर, तर, महादेव मंदिर माणकेश्वर, तेर मंदिर, महालक्ष्मी मंदिर, होट्टल मंदिर, भोग नृसिंह, गुप्तेश्वर मंदिर धाराशूर, चारठाणा मंदिर समुह, आदि – २५३ कोटी 70 लाख रुपये.
महसूल विभाग–
बीड जिल्हाधिकारी इमारत उभारणार – ६३.६८ कोटी रुपये
वसमत येथे मॉडर्न मार्केटच्या उभारणीसाठी जागा.
लातूर येथे जिल्हाधिकारी कार्यालयाची मध्यवर्ती प्रशासकीय शासकीय इमारत.
वन विभाग–
लातूर, वडवाव, नागनाथ टेकडी विकास करणार – ५.४२ कोटी रुपये
माहूर येथे वनविश्रामगृह बांधणार.
मदत व पुनर्वसन–
वसमत मौजे कुरुंदा येथे पूर प्रतिबंधात्मक उपाययोजना राबविण्यासाठी ३३.०३ कोटी रुपये
मराठवाड्यातील आपत्ती व्यवस्थापन यंत्रणा मजबूत करणार. प्रादेशिक आपत्ती प्रतिसाद केंद्र आणि जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन केंद्राचे बळकटीकरण – ५५.६९ कोटी रुपये खर्च.
धारुर तालुक्यातील सुकळी या गावचे पुनर्वसन.
उद्योग विभाग–
आष्टीला कृषिपुरक क्षेत्रासाठी एमआयडीसी उभारणार – 38 कोटी रुपये
वसमत, चाकूर, वडवणी (पुसरा), मौजे सिरसाळा ता. परळी येथे एमआयडीसी स्थापन करणे.
उदगीर आणि जळकोट येथे एमआयडीसी मंजूर
कौशल्य विकास विभाग–
धाराशिव विश्वकर्मा रोजगार योजना राबविणार
सार्वजनिक बांधकाम –
मराठवाड्यातील रस्ते सुधारणार ३०० कि.मी. लांबीच्या रस्त्यांची कामे हाती घेणार – २४०० कोटी रुपये
नाबार्ड अर्थसहायातून मराठवाड्यात ४४ कामे हाती घेणार – १०९ कोटी रुपये
हायब्रिड अॅन्यूईटी योजनेतून मराठवाड्यातील १०३० कि.मी. लांबीचे रस्ते सुधारणार – १० हजार ३०० कोटी रुपये
साबरमती घाटाप्रमाणे नांदेडच्या गोदावरी घाटाचे सौंदर्य खुलणार. रिव्हर फ्रंटसाठी १०० कोटी रुपये खर्च
औसा तालुक्यातील मातोळा येथे तसेच कंधार तालुक्यातील मौजे कंल्हाळी येथे हुतात्म्यांचे स्मारक उभारणे.
लोहारा तालुक्यातील मौजे हिप्परगा येथे बहुउद्देशीय इमारत उभारणार.
पाटोदा येथे मध्यवर्ती प्रशासकीय इमारतीस निधी.
बीड येथे प्रशासकीय इमारतीचे बांधकाम.
लातूर- बार्शी- टेंभुर्णी महामार्ग चार पदरी करणे.
ग्रामविकास विभाग–
मराठवाड्यातील ७५ ग्रामपंचायतींना आता स्वत:चे कार्यालय मिळणार आहे. स्व. बाळासाहेब ठाकरे स्मृती मातोश्री ग्रामपंचायत बांधणी योजनेअंतर्गत पुढील ३ वर्षात १८० कोटी रुपये देणार.
बीड येथे जिल्हापरिषदेची नवीन इमारत – ३५ कोटी रुपये
उर्जा विभाग
परळी औष्णीक विद्युत केंद्र येथील प्लांट्सना मंजुरी.
गृह विभाग
नांदेड शहरात सीसीटिव्हीचे जाळे. शहर सुरक्षित होणार – १०० कोटी रुपये
१८ निजामकालीन पोलीस स्टेशन्सचा होणार कायापालट – ९२.८० कोटी रुपये
बीड, परळी, अंबाजोगाई येथे पोलीस हौसिंग – 300 कोटी रुपये
छत्रपती संभाजीनगर येथील क्रांतीचौक पोलीस ठाणे इमारत आणि निवासस्थाने तसेच मिल कॉर्नर येथील निवासस्थाने- 191 कोटी 65 लाख रुपये.
परिवहन विभाग–
मराठवाड्यातील विविध शहरांतील बस स्थानकांमध्ये अमुलाग्र बदल करणार
छत्रपती संभाजीनगर विभागात आधुनिक ११९७ ई-बसेस चालवणार. ४२१ कोटी रुपये खर्चास मान्यता
छत्रपती संभाजीनगर विभागात वाहन निरिक्षण व परिक्षण केंद्र स्थापन करणार – १३५.६१ कोटी रुपये
राज्यातील ९ राष्ट्रीय महामार्गावर Intelligent Traffic Management System बसविणार. पुणे- छत्रपती संभाजीनगर महामार्गाच्या प्रकल्पास मान्यता – १८८.१९ कोटी रुपये खर्च येणार
छत्रपती संभाजीनगर व नांदेड येथे स्वयंचलित चाचणी पथ प्रकल्प – १०.३७ कोटी रुपये
वरील सर्व उपक्रमांना मिळून एकूण 1 हजार 128 कोटी 69 लाख रुपये निधी.
नगरविकास विभाग–
मराठवाड्यातील विविध शहरांमधील मुलभूत सोयीसुविधा विकासासाठी एकूण रुपये ६४०.२९ कोटी रुपये निधी. त्यापैकी ५३४.७४ कोटी रुपये नगरपरिषद/ नगरपंचायत क्षेत्रासाठी तर रुपये ५०५.५५ कोटी रुपये महानगरपालिका क्षेत्रासाठी मंजूर.
केंद्र पुरस्कृत अमृत २.० – छत्रपती संभाजीनगर शहरासाठी २७४०.७५ कोटी रुपये किंमतीचा पाणीपुरवठा प्रकल्प, २७५.६८ कोटी रुपये किंमतीचा मलनि:स्सारण प्रकल्प तर २.७८ कोटी रुपये किंमतीचा सरोवर पुनरुज्जीवनाचा प्रकल्प असे एकूण ३०५९.२१ कोटी रुपये किमतीचे प्रकल्प मंजूर करण्यात आले आहेत.
नांदेड – वाघाळा महानगरपलिकेसाठी ३२९.१६ कोटी रुपये किमतीचा मलनि:स्सारण प्रकल्प
अर्धापूर नगरपंचायतेसाठी २५.१३ कोटी रुपये किंमतीचा सरोवर पुनरुज्जीवनाचा प्रकल्प
भूम नगरपरिषदेसाठी १.८३ कोटी रुपये किंमतीचा सरोवर पुनरुज्जीवनाचा प्रकल्प
माहूर नगरपरिषदेसाठी २४.६२ कोटी रुपये किंमतीचा सरोवर पुनरुज्जीवनाचा प्रकल्प
पेठ उमरी नगरपंचायतसाठी ३.६० कोटी रुपये किंमतीचा सरोवर पुनरुज्जीवनाचा प्रकल्प
हिंगोली शहरासाठी १०४.२८ कोटी रुपये किंमतीचा रस्ते विकास प्रकल्प
औंढा नागनाथ तिर्थक्षेत्रासाठी ३६.४४ कोटी रुपये किंमतीचा पाणीपुरवठा प्रकल्प
खुलताबाद शहरासाठी २१.३२ कोटी रुपये किमतीचा पाणीपुरवठा प्रकल्प
नळदुर्ग शहरासाठी ९३.४२ कोटी रुपये किंमतीचा रस्ते विकास प्रकल्प
माजलगांव शहरासाठी ४६.५४ कोटी रुपये किंमतीचा रस्ते विकास प्रकल्प
लोहा शहरासाठी ६६.३९ कोटी रुपये किंमतीचा पाणीपुरवठा प्रकल्प
तुळजापूर तिर्थक्षेत्रासाठी १५८.५२ कोटी रुपये किंमतीचा रस्ते विकास प्रकल्प
उमरगा शहरासाठी १२६.८२ कोटी रुपये किंमतीचा रस्ते विकास प्रकल्प
अंबड शहरातील भुयारी गटार प्रकल्प १६.५६ कोटी रुपये निधी उपलब्ध करून देण्यात येईल.
जालना शहर पाणीपुरवठा प्रकल्पामध्ये ३५ MLD क्षमतेचे अंबड येथे जलशुध्दीकरण केंद्र व १५ MLD क्षमतेचे जालना येथे जलशुध्दीकरण केंद्र बांधण्यासाठी ५६.०० कोटी रुपये निधी उपलब्ध करून देण्यात येईल.
जाफराबाद शहरासाठी नवीन पाणीपुरवठा योजना मंजूर करण्यात येईल – ४७.९८ कोटी रुपये
नांदेड वाघाळा महानगरपालिका घनकचरा प्रकल्प- ८.०७ कोटी रुपये निधी उपलब्ध करुन देण्यात येईल.
श्री. क्षेत्र परळी वैजनाथ ज्योर्तिलिंग विकास आराखडा- २८६.६८ कोटी रुपये निधी उपलब्ध करुन देण्यात येईल.
औंढा नागनाथ विकास आराखडा ५० कोटी रुपये निधी उपलब्ध करून देण्यात येईल.
मराठवाड्यातील विविध शहरांमधील मुलभूत सोयीसुविधा विकासासाठी एकूण ६४०.२९ कोटी रुपये निधी. त्यापैकी ५३४.७४ कोटी रुपये नगरपरिषद/ नगरपंचायत क्षेत्रासाठी तर ५०५.५५ कोटी रुपये महानगरपालिका क्षेत्रासाठी मंजूर
परभणी शहराची १५७.११ कोटी रुपये किंमतीची समांतर पाणी पुरवठा योजना मंजूर करण्यात येईल.
परभणी शहराचा ४०८.८३ कोटी रुपये किंमतीचा मलनि:स्सारण प्रकल्प मंजूर करण्यात येईल.
लातूर रस्ते विकास प्रकल्प – ४१.३६ कोटी रुपये मंजूर करण्यात येईल.
नाट्यगृहाचे उर्वरित बांधकाम पूर्ण करण्याकरिता लातूर महानगरपालिकेस २६.२१ कोटी रुपये व परभणी महानगरपालिकेस ११.७५ कोटी रुपये निधी मंजूर करण्यात येईल.
उदगीर नगरपरिषदेस नाट्यगृहाच्या बांधकामासाठी १२ कोटी रुपये निधी मंजूर करण्यात येईल.
उदगीर शहरात भूमीगत गटार यंत्रणा.
नांदेड वाघाळा महानगरपालिका क्षेत्रातील कार्यान्वीत असलेल्या घनकचरा प्रकल्प व प्रगतीपथावर असलेल्या बायोगॅस प्रकल्पासाठी ८.०७ कोटी रुपये निधी उपलब्ध करुन देण्यात येईल.
माहिती व तंत्रज्ञान संचालनालय–
मराठवाड्यात ४३२ ग्रामपंचायतीना भारतनेट जोडणी वर्षभरात देणार २८६ कोटी रुपये
छत्रपती संभाजीनगर व नांदेड येथे विद्यापीठ परिसरात मराठवाडा मुक्ती संग्राम लढ्यासाठी माहिती संग्रहालय.
रोजगार हमी योजना
मराठवाड्यात 4 लाख विहिरींचा कार्यक्रम राबविणार.
कृषी विभाग
मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांसाठी बीड येथे सीताफळ आणि इतर फळांवर प्रक्रिया उद्योग – ५ कोटी रुपये
हळद संशोधनास वेग येणार. हिंगोलीतील हरिद्रा संशोधन केंद्रासाठी १०० कोटी रुपये
अंबाजोगाई येथील शासकीय कृषी महाविद्यालयात मुलामुलींचे वसतीगृह सुरु करणार – 105 कोटी रुपये
सार्वजनिक आरोग्य विभाग
अहमदपूर, चाकूर, माजलगाव येथे ट्रॉमा केअर सेंटर, धारुर तालुक्यातील तेलगाव तसेच वडवली येथे ग्रामीण रुग्णालयास निधी, किनगाव ग्रामीण रुग्णालय बांधकाम. एकूण निधी 374 कोटी 91 लाख रुपये.
मृद व जलसंधारण
अहमदपूर तालुक्यातील मानार नदीवर 9 कोल्हापुरी बंधारे. पाटोदा तालुक्यातील रोहतवाडी आणि उंबर विहिरा साठवण तलाव, आष्टी आणि शिरुर तालुक्यात कोल्हापूर बंधाऱ्यांचे लातूर टाईप बॅरेजमध्ये रुपांतर आणि गंगाखेड तालुक्यातील मासोळी, घळाटी, टोकवाडी आणि पोखर्णी नदीवर सिमेंट नाले बंधारे.
अल्पसंख्याक विकास
अल्पसंख्याक विद्यार्थ्यांसाठी परदेशात पदव्युत्तर पदवी व पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी शिष्यवृत्ती.
छत्रपती संभाजीनगर येथे अल्पसंख्याक आयुक्तालय व जिल्हा स्तरावर स्वतंत्र कार्यालय.
डॉ. झाकीर हुसेन मदरसा आधुनिकीकरण योजनेच्या अनुदानात वाढ. तसेच पारंपारिक शिक्षणाबरोबर बोर्डाच्या शालेय अभ्यासक्रमाचे शिक्षण देणारे मदरसांचे अनुदान 2 लाखावरुन 10 लाख करणे.
इतरही घोषणा: परळी वैजनाथ विकास आराखड्यात आयुर्वेद पार्कचा समावेश, वेरूळ येथे शहाजी राजे भोसले यांचे स्मारक
